حالا که از بیمارستان ترخیص شده‌اید و با فرشته کوچک خود به خانه آمده‌اید احتمالاً به دنبال جواب این سؤال هستید که نوزاد هرچند ساعت یک بار باید شیر بخورد و دفعات شیر خوردن نوزاد در شبانه‌روز چقدر است؟
یک قانون کلی و خوبی که وجود دارد این است که هر 2 تا 3 ساعت باید به نوزاد شیر داد. این ریتم تا دو الی سه ماهگی باید حفظ شود. مقدار هر وعده تغذیه برای نوزاد تا سه ماهگی بین سی تا شصت میلی‌لیتر است.
این مقدار در حالت استاندارد است و بسته به وزن و شرایط جسمانی کودک با توجه به نظر پزشک تغییر می‌کند. با ما همراه باشید تا به‌طور کامل برنامه غذایی نوزاد تازه متولد شده را برای شما شرح دهیم.
تغذیه نوزاد صفر تا سه ماهه
فهمیدن اینکه نوزاد شما چقدر باید شیر بخورد کمی سخت است. صرف‌نظر از اینکه به نوزاد خود شیر می‌دهید یا از شیر خشک استفاده می‌کنید یا ترکیبی از هر دو، ممکن است نگران این باشید که کودکتان به اندازه کافی غذا نمی‌خورد، به‌خصوص اگر شیر خودتان را به نوزاد می‌دهید.
ما سعی کرده‌ایم با ارائه دستورالعمل‌هایی در مورد مقدار شیر مورد نیاز نوزادتان، مقداری از استرس را از این وضعیت دور کنیم.
این اطلاعات به معنای تجویزی بودن برای همه افراد نیست، بلکه یک راهنمای کلی است که به شما ایده‌ای تقریبی از میزان نیاز کودک ارائه می‌دهد.
نوزاد از صفر تا سه ماهگی به چه چیزی نیاز دارد
هنگامی‌که نوزاد خود را از بیمارستان به خانه می‌آورید، مهم‌ترین وظایف شما این است که در هنگام گرسنگی به او غذا بدهید، پوشک او را به‌طور مداوم عوض کنید، از بند ناف او مراقبت کنید، به پشت بخوابانید و مهم‌تر از همه، نوزاد دلبند خود را در آغوش بگیرید.
به گفته دکتر دانیل رابرتز، متخصص اطفال در زنسویل، اوهایو، شاید سازگاری همه افراد خانواده با این شرایط و این دوره زمانی کمی سخت باشد، اما به‌سرعت می‌گذرد و در ابتدا باید فقط صبور باشید تا ریتم غذایی نوزاد تازه متولد شده خود را به دست آورید.
طبیعی است که نوزادان هر دو ساعت یک‌بار، در شبانه‌روز از مواد غذایی استفاده کنند. به دلیل اینکه نوزادان در این سن ذخیره چربی زیادی ندارند تا از آن استفاده کنند، بنابراین اگر برای مدت طولانی بدون غذا بمانند، قند خونشان کاهش می‌یابد.
دکتر رابرتز می‌گوید برای مثال، نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌شود، باید هر 2 تا 3 ساعت یک‌بار شیر بخورد یعنی 8 تا 12 بار در هر شبانه‌روز. این برنامه غذایی به نوزادان کمک می‌کند که خیلی سریع‌تر رشد کنند.
باید توجه کنید اکثر نوزادان در هفته اول زندگی 5 تا 10 درصد کاهش وزن را تجربه می‌کنند و این کاملاً طبیعی است اما اگر کودک شما بیش از این مقدار وزن از دست بدهد، احتمالاً پزشک دستورات خاصی را برای تغذیه به شما خواهد داد.
اما در حدود هفته دوم، بیشتر نوزادان باید به وزن تولد خود برگردند. پزشک اطفال شما در اولین ملاقات خود به دنبال این افزایش وزن خواهد بود. به دلیل بررسی همین تغییرات وزن باید در ماه اول زندگی بیشتر به پزشک مراجعه کنید
پس‌ازاینکه نوزاد شروع به وزن گیری کرد، افزایش وزن حدود سی گرم در روز طبیعی است. در حدود 3 ماهگی، می‌توان انتظار داشت که کودک شما حدود نیم کیلو در ماه وزن اضافه کند.
همه این شرایط زمانی خوب پیش می‌رود که در آن چند هفته اول، مطمئن شوید که به نشانه‌های گرسنگی نوزاد خود پاسخ می‌دهید و به‌طور منظم در تمام ساعات شبانه‌روز به کودک خود غذا می‌دهید.
چقدر باید به نوزاد تازه متولد شده غذا داد
به گفته دکتر رابرتز، نوزادان تازه متولد شده شکم‌های ریزی دارند که بزرگ‌تر از توپ پینگ‌پنگ نیست، بنابراین نمی‌توانند شیر زیادی را در یک زمان نگه دارند. با گذشت زمان، شکم آن‌ها برای ذخیره شیر بزرگ‌تر می‌شود.
رابرتز می‌گوید: در ابتدا، یک نوزاد ممکن است فقط 30 میلی‌لیتر شیر بخورد؛ اما ما معمولاً توصیه می‌کنیم 5 تا 20 دقیقه برای هر سینه به نوزاد فرصت خوردن شیر بدهید تغییر این مقدار زمان بستگی به‌سرعت تخلیه شیر مادر و همچنین قدرت مکیدن شیرخوار دارد.
به یاد داشته باشید، شیر انسان برای برآورده کردن همه نیازهای غذایی کودک تغییر می‌کند؛ بنابراین ممکن است در ابتدای شیردهی چربی و غلظت بیشتری داشته باشد
به همین دلیل، برای شیرخوار مهم است که در هر جلسه شیردهی از هر سینه شیر بخورد تا در هر جلسه شیردهی بیشترین مقدار شیر مادر را مصرف کند.
نشانه‌هایی که کودک شما گرسنه است
یادگیری نشانه‌های گرسنگی کودک به شما کمک می‌کند تعیین کنید که او چه زمانی برای غذا خوردن آماده است
بعلاوه، شناخت نشانه‌های گرسنگی می‌تواند به شما کمک کند تا نوزادتان را قبل از شروع گریه تغذیه کنید.
در ادامه چند نشانه به شما معرفی می‌کنیم که نشان می‌دهد کودک شما برای غذا خوردن آماده است
- نشان دادن علائم رفلکس ریشه‌زایی (چرخاندن سر به پهلو با دهان باز)
- لیسیدن لب‌هایشان
- مکیدن دست‌ها یا هر چیز در دسترس مانند بازو یا پیراهن شما
- سوزش سینه‌های شما
- دهانشان را باز می‌کنند
- زبانشان را بیرون بیاورند
- لیسیدن لب‌هایشان
- بی‌قرار بودن یا گریه کردن
اگر متوجه این علائم شدید باید به کودک خود از سینه یا شیشه، شیر بدهید.
مقدار تغذیه نوزاد برای صفر تا سه ماهگی
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) اعلام کرده که به‌طور متوسط، یک نوزاد در این سن باید به ازای هر نیم کیلو از وزن بدن خود حدود 75 میلی‌لیتر شیر خشک استفاده کند.
نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند ممکن است حدود 60 تا 75 میلی‌لیتر شیر دوشیده به ازای هر نیم کیلو از وزنشان شیر مصرف کنند.
با افزایش سن، هم نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند و هم نوزادانی که شیر خشک استفاده می‌کنند، معمولاً با حدود 60 تا 120 میلی‌لیتر شیر خشک یا شیر دوشیده شده در هر تغذیه راضی می‌شوند.
شما همچنین می‌توانید بر اساس سن کودک خود تخمین بزنید که چه مقدار شیر نیاز دارد.
نوزادان: 60 تا 90 میلی‌لیتر در هر شیر خشک یا شیر دوشیده شده در هر تغذیه
1 ماهگی: 60 تا 120 میلی‌لیتر در هر تغذیه با شیر خشک یا 60 تا 120 میلی‌لیتر شیر مادر دوشیده در هر تغذیه
2 ماهگی: 120 تا 150 میلی‌لیتر در هر تغذیه با شیر خشک یا 120 تا 150 میلی‌لیتر شیر مادر دوشیده در هر تغذیه
3 ماهگی: 120 تا 150 میلی‌لیتر در هر شیر خشک یا 120 تا 150 میلی‌لیتر شیر دوشیده مادر در هر تغذیه
به گفته دکتر رابرتز، نکته مهمی که باید به خاطر داشت این است که هر کودکی تغذیه متفاوتی دارد. اعداد نوشته شده در نمودارهای بالا فقط به عنوان یک استاندارد در نظر گرفته شده است.
به‌طورکلی، سعی کنید زمانی که کودک گرسنه است به او غذا بدهید و اجازه دهید وقتی سیر شد غذا را قطع کند.
هیچ‌وقت آن‌ها را وادار نکنید تا آخرین قطره‌های شیر خود را تمام کنند چون نوزادان در تنظیم مقدار غذایی که نیاز دارند بسیار خوب عمل می‌کنند. همان‌طور که با کودک خود آشنا می‌شوید، متوجه خواهید شد که ازنظر تغذیه چه انتظاراتی دارد.
نمونه برنامه‌های تغذیه نوزاد
در اینجا چند نمونه از نمودارهای تغذیه آورده شده است که نشان می‌دهد یک روز معمولی ممکن است در هنگام غذا دادن به نوزاد شما چگونه باشد.
به خاطر داشته باشید که هر نوزادی متفاوت است، بنابراین کودک شما ممکن است بیشتر یا کمتر ازآنچه در اینجا ذکر شده است بخورد.
اگر می‌خواهید نمودار شخصی‌تری داشته باشید، با پزشک اطفال خود در مورد آنچه باید از کودک خود انتظار داشته باشید صحبت کنید.
شیرخوار 1 ماهه شیر مادر
5 صبح – به مدت 15 دقیقه روی هر پستان
7 صبح – به مدت 15 دقیقه روی هر پستان
10 صبح – به مدت 15 دقیقه روی هر پستان
1 بعدازظهر – به مدت 15 دقیقه روی هر پستان
4 بعدازظهر – 15 دقیقه روی هر پستان
6 بعدازظهر – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
ساعت 9 شب – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
12 صبح – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
3 بامداد – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
شیرخوار 1 ماهه با تغذیه ترکیبی
5 صبح – به مدت 15 دقیقه روی هر پستان
8 صبح – 90 میلی‌لیتر شیر دوشیده
11 صبح – 90 میلی‌لیتر شیر دوشیده
2 بعدازظهر – 90 میلی‌لیتر شیر دوشیده
5 بعدازظهر – 90 میلی‌لیتر شیر دوشیده
ساعت 7 بعدازظهر – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
ساعت 9 شب – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
1 بامداد – به مدت 15 دقیقه روی هر سینه
نوزاد 1 ماهه با شیر خشک تغذیه می‌شود
6 صبح – 3 پیمانه شیرخشک
9 صبح – 3 پیمانه شیرخشک
12 بعدازظهر – 3 پیمانه شیرخشک
3 بعدازظهر – 3 پیمانه شیرخشک
6 بعدازظهر – 3 پیمانه شیرخشک
9 شب – 3 پیمانه شیرخشک
1 صبح – 3 پیمانه شیرخشک
5 صبح – 3 پیمانه شیرخشک
چگونه بفهمیم کودک شما به اندازه کافی غذا می‌خورد یا خیر
صرف‌نظر از اینکه کودک شما چگونه تغذیه می‌شود، اگر مقدار مناسب غذا را دریافت کرده باشد، پس از خوردن غذا سیر به نظر می‌رسد. اگر نوزاد به‌اندازه کافی شیر نخورند، ناراحتی و بی‌تابی آن‌ها اولین نشانه خواهد بود که بدانید آن‌ها هنوز گرسنه هستند.
به‌عنوان‌مثال، ممکن است بعد از شیر دادن گریه کنند، هیاهو کنند یا چیزهایی را بمکند؛ اما در اینجا احتیاط کنید، زیرا گاهی اوقات این علائم می‌تواند نشانگر چیز دیگری مانند قولنج، گاز یا حتی رفلاکس باشد.
راه دیگر برای تشخیص اینکه کودک شما راضی است یا خیر این است که تعداد پوشک‌های خیس او را در یک دوره 24 ساعته پیگیری کنید. نوزادان بالای یک هفته باید حداقل 6 پوشک خیس در روز داشته باشند و ادرار باید زرد کم‌رنگ باشد.
توجه به افزایش وزن کودکتان نیز می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید که آیا او به اندازه کافی تغذیه شده است یا خیر.
میانگین افزایش وزن برای نوزادان حدود 120 تا 210 گرم در هفته است. اگر وزن کودک شما کمتر است، ممکن است به اندازه کافی غذا نخورد. متخصص اطفال می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید که آیا افزایش وزن و رشد فرزندتان در مسیر درستی است یا که باید نگران آن باشید.
اگر فکر می‌کنید که کودک شما به اندازه کافی غذا نمی‌خورد یا به اندازه کافی پوشک مرطوب تولید نمی‌کند، فوراً با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. آن‌ها می‌توانند تشخیص دهند که آیا یک مشکل اساسی وجود دارد یا خیر و به شما کمک می‌کنند تا یک برنامه غذایی سالم برای کودک خود پیدا کنید.
سخنی پایانی
این که آیا نوزاد شما به اندازه کافی غذا می‌خورد – به‌خصوص در همان روزهای اول – ی شاید سخت به نظر برسد و یا اینکه نتوانید مطمئن بشوید که کودک شما به اندازه کافی پوشک خیس تولید می‌کند و یا وزن اضافه می‌کند
کارشناسان می‌گویند سعی کنید زیاد روی میزان غذا خوردن نوزادان تمرکز نکنید و در عوض اجازه دهید خود نوزاد با علائم شما را راهنمایی کند.
این را بدانید که با غذا دادن به آن‌ها در هنگام گرسنگی و قطع غذا در هنگام سیر شدن، احتمالاً کودک شما خوب خواهد بود.